काठमाडौं फागुन 25- नेपालले भाेगिरहेकाे प्रमुख समस्याहरुकाे बारेमा संक्षेपमा,नेपालले राजनीतिक अस्थिरता, आर्थिक अल्पविकास, गरिबी, भ्रष्टाचार र सामाजिक असमानतालगायत विभिन्न समस्या र चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ । नेपालले आज सामना गरिरहेका केही प्रमुख समस्याहरू यस प्रकार छन्:
राजनीतिक अस्थिरता: सन् २००६ मा गृहयुद्धको अन्त्य भएदेखि नेपालले बारम्बार सरकार परिवर्तन र राजनीतिक अस्थिरता देखेको छ। यसले नीतिगत निरन्तरताको अभाव र व्यवसाय र लगानीकर्ताहरूका लागि अनिश्चितता निम्त्याएको छ।
आर्थिक अविकसित: प्रतिव्यक्ति आय करिब १,००० डलर रहेको नेपाल विश्वको सबैभन्दा गरिब देशहरु मध्येको एक हो। देशको अर्थतन्त्र धेरै हदसम्म कृषिमा आधारित छ, तर पर्यटन र उत्पादन जस्ता अन्य क्षेत्रहरूमा बृद्धिको उल्लेखनीय सम्भावना छ।
गरिबी: नेपालको एक तिहाइ जनसंख्या गरिबीको रेखामुनि बसोबास गर्छ, धेरै मानिसहरूलाई सफा पानी, सरसफाइ र स्वास्थ्य सेवा जस्ता आधारभूत आवश्यकताहरूमा पहुँच छैन।
स्वास्थ र शिक्षामा आम नागरिकले पाउनु पर्ने सुविधा सहज रुपमा उपलब्ध नरहेको अवस्था छ।नेपालकाे पढाइ र स्वास्थ धेरै खर्चिलो छ।गरिबीले गर्दा राेगीले उपचार नपाइ राम्रो अस्पताल नदेखि अकालमा मर्नु पर्ने अवस्था छ भने गरिबीले गर्दा आम नागरिक राम्रो स्कुल कलेज नदेखि शिक्षा बाट बन्चित हुनु पर्ने अवस्था छ।
भ्रष्टाचार: भ्रष्टाचार नेपालमा एउटा प्रमुख समस्या हो, सार्वजनिक अधिकारीहरू प्राय: हिनामिना, घूसखोरी र अन्य प्रकारका भ्रष्टाचारको आरोप लगाइन्छ। यसले आर्थिक विकास र सरकारप्रति जनताको विश्वासमा नकारात्मक असर पारेको छ ।नेपाल सरकारले अर्थतन्त्र सही दिशामा हिडाउन नसक्दा नेपाल चर्काे आर्थिक संकटमा रहेको छ।
सामाजिक असमानता: नेपाल विभिन्न जातजाति र जातीय समूहहरूको विविधता भएको देश हो। यद्यपि, भेदभाव र असमानता जारी छ, विशेष गरी तल्लो जातका समूहहरू, महिलाहरू र सीमान्तकृत समुदायहरू विरुद्ध।
समग्रमा, यी समस्याहरूलाई सम्बोधन गर्न सरकार, नागरिक समाज र अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारहरूको निरन्तर प्रयास आवश्यक हुनेछ। यसका लागि सुशासन सुधार, आर्थिक विकास प्रवर्द्धन र गरिबी र असमानता न्यूनीकरणमा केन्द्रित हुन आवश्यक छ ।शिक्षा क्षेत्रमा ठुलाे परिवर्तनको जरुरी छ।प्राविधिक शिक्षालाई जाेड दिँदै पढ्ने र पढाउने पुरानाे शैली पनि नयाँ तरिकाबाट गर्नु पर्नेछ।समय अनुसारको प्रविधिको उपयोग गरि यस्ता विभिन्न खालको समस्याहरु समाधान गर्दै लैजानु पर्ने आवश्यकता रहेकाे छ।
